Afscheid van wat er niet was

“Ik neem vooral afscheid van wat er niét was…” antwoordde de dochter op de vraag hoe ze terugkeek op het afscheid van haar moeder, nog geen maand ge­leden. “Ik heb mijn leven verlangd naar dat stukje erkenning, waardering en misschien wel die knuffel, die je volgens mij maar van één iemand écht nodig hebt, die van je eigen moeder”…

“Natuurlijk weet ik hoe bijzonder ik voor haar was…maar ik heb het nooit zo ge­voeld, nooit ervaren hoe het is om on­voorwaardelijk er te mogen zijn… want dat is toch wat ieder kind wil?” Ze kijkt me met lege betraande ogen aan en pakt haar kopje thee. “Maar ik wil niet klagen, ik heb een hekel aan slachtof­fergedrag!”

Willemijn belde me ruim een maand geleden om te vertellen dat haar moeder ‘gelukkig’ overleden was. Dat klonk wat vreemd maar als snel werd duidelijk dat het werkelijke afscheid van haar moeder al lang voorafgaand aan haar overlijden had plaatsgevon­den. Getroffen door Alzheimer verloor ze steeds een stukje van de stoere, sterke en energieke vrouw die haar moeder altijd was ge­weest. Van wie ze zo goed had leren doorzetten, volhouden, zich te gedra­gen in alle gelederen van de samen­leving én niet onbelangrijk, overleven.

En dat kwam Willemijn best goed van pas in haar turbulente leven waarin ze niet alleen haar partner, maar ook kort daarna haar vader verloor voor ze 35 jaar oud was. Dus overleven was aan de orde destijds vertelde ze.

Toch organiseerden we voor haar ‘stoere’ moeder een liefdevol afscheid. Een rieten mand werd bekleed met een ‘bloemendeken’, er werd een prachtige kleine buitenlocatie ingericht en er werden echte, pure en eerlijke verhalen én emoties gedeeld. Want die waren er ook bij haar en dát was wat Willemijn niet had zien aankomen vertelde ze me.

“Een enorm verdriet – vanuit mijn te­nen – overviel me toen ik luisterde naar verhalen over mijn moeder tijdens het afscheid…. ik nam niet alleen afscheid van wat er allemaal was maar vooral van de hoop, het verlangen naar dat wat er niet was en nooit meer zou zijn…

Ik besefte me ineens dat wat ik zo lang gezocht had nooit meer gevonden zou worden en dat doet zeer…” We zitten samen aan de thee bij haar thuis en ze zegt tot slot “ik wilde het allermooiste en liefste afscheid voor mijn moeder organi­seren, vooral omdat ik tijdens haar leven nooit de dochter heb kunnen zijn die ik ben”… Dat was ze wél tijdens de organisatie van het afscheid van haar moeder. Met zorg, aandacht, inzet, doorzettingsvermogen en heel veel liefde zag ik haar aan het werk. Een mix van opvoeding en eigen karakter… mooi… “Ik kan met heel veel warmte en troost terugkijken op een bijzondere dag uit het leven van mijn moeder en mij, de dag dat ik vanuit liefde voor alles wat er wél was afscheid van haar nam”.