“Ik weet het écht niet” zegt ze zacht…” Echt Evelien, ik wéét het gewoon niet…en dat na 32 jaar huwelijk”….
Zoekend naar een antwoord kijkt ze vragend naar haar 29-jarige dochter die voor zich uit zit te staren. Het is stil. Het blijft een tijdje stil.
“Ik ook niet mam”…..

Zo zit ik helaas veel te vaak bij families aan tafel nadat zij met een overlijden geconfronteerd zijn. Al dan niet onverwachts. Ja, zelfs bij een verwacht overlijden wordt dat overlijden vaak als iets ‘wat nog niet aan de orde’ is in de tijd vooruitgeschoven. Alsof het dan niet gaat gebeuren. Alsof het overlijden er al daadwerkelijk is als je het gaat bespreken, en dat wil je natuurlijk niet. Alsof je al in de kist ligt als je er eentje gaat uitzoeken. Alsof je al begraven wordt op het moment dat je beslist waar je begraven wilt worden. Wat is dat toch dat we zo hard weglopen voor zulke belangrijke vragen?

Natuurlijk begrijp ik wat er gebeurt. Natuurlijk werkt het zo dat, wanneer je je eigen overlijden of afscheid bespreekt of ‘vastlegt in een document’, het allemaal wel erg ‘echt’ wordt en dat is eng…je gaat nadenken, beelden vormen in je hoofd en ziet als het ware het overlijden, de uitvaart, de ‘dood’ al voor je, en dat boezemt angst in. Begrijpelijk.

Ik was zelf ooit ook de ontredderde, de niet-wetende, de niet kunnende…het zou zoveel makkelijker zijn geweest als ik geweten had wat hij wilde……die pijn is nooit helemaal geheeld. Dit gebeurde omdat we het gesprek over de dood zó lang voor ons uitschoven….. Tot het echt te laat was! Ik wist helemaal niks en moest een uitvaart gaan regelen, het werd een uitvaart volgens het boekje van de uitvaartleider, het had niks met hem of ons als nabestaanden te maken.

En nu zit ik aan tafel met een Janny en Evelien met dezelfde verwarring in hun ogen. Compleet ontredderd door het overlijden van hun dierbare echtgenoot en vader Henk.
Met zoveel vragen worstelend, waarvan de antwoorden wél bekend hadden kunnen zijn…áls ze er maar over hadden kunnen praten met elkaar. Áls ze alleen maar hadden durven vragen of hij begraven of gecremeerd wilde worden. Áls…áls….áls……

Ik voel zoveel spijt en verdriet bij deze lieve mensen en probeer er, door heel veel vragen te stellen, achter te komen welk afscheid het beste zou passen bij Henk maar zeker ook bij hen zelf. Wat hebben zij nodig om goed afscheid te nemen? Ook voor hen wil ik zo graag dat zij terug zullen kijken op een afscheid waar ze een heel goed gevoel bij hebben, wat zó past bij Henk, wat zoveel troost biedt.

Uiteindelijk staan we op de dag van de plechtigheid rondom de met zorg uitgekozen steigerhouten kist bij Hof te Boekelo en kijken door de openstaande deuren naar de weilanden met koeien. “Dit zou hij zelf uitgezocht hebben” hoor ik de broer van Henk zeggen…‘wat een bijzondere locatie’, ‘zo helemaal Henk” zegt nicht Suzan, “hoe hebben ze dat nou voor elkaar gekregen” hoor ik nog ergens anders….
De gemaakte keuzes lijken te passen bij Henk.

Twee weken later zit ik aan dezelfde tafel met moeder en dochter en zie dat er rust is gekomen, de eerste hectiek is voorbij en ze kijken terug op een mooi afscheid zeggen ze.
“Denk jij ook dat dit het beste is wat we voor hem hebben kunnen doen?” vraagt de dochter me als ze me na een fijn gesprek naar de deur begeleidt.
Ik zeg dat ik nooit echt met zekerheid kan zeggen, want niemand heeft het hem gevraagd.
Ik zou haar zo graag iets anders willen antwoorden.

Ik neem me voor om er een blog over te gaan schrijven. Om dit te delen en u te behoeden voor dezelfde worsteling die je door moet gaan als je hele essentiële keuzes moet maken voor degene waarvan je zoveel houdt. Antwoorden op vragen moet geven die zoveel moeilijker zijn als je ze niet weet. Omdat je het gesprek niet aandurfde, het voor je uitschoof, dacht nog alle tijd te hebben en noem het maar op… Doen we dat niet allemaal?

Laat dit verhaal de reden zijn om nu actie te ondernemen en om een afspraak te maken om het gesprek aan te gaan. Ik begeleid het gesprek met alle mensen die hierbij willen zijn, inventariseer en inspireer, maak een ‘draaiboek’ en daarmee ontstaat er voor u, maar zeker voor uw naasten, de rust die anderen zo vaak niet hebben.

En nee, voor degene die mij kennen weten dat wel, dit is géén goedkoop commercieel verhaal. Ten eerste doe ik dit kosteloos, ik schrijf een draaiboek dat door iedere andere uitvaartondernemer te lezen is en dus is er geen enkele verplichting om de uitvaart ook door mij te laten organiseren. Ten tweede kan ik toch al die uitvaarten niet organiseren, ik werk immers nog een kleine 20 jaar en velen die nu een draaiboek vastleggen zullen (hopelijk) na die tijd pas overlijden.

Natuurlijk geldt ook hiervoor dat ik dit ook kan aanbieden als er een uitvaartpolis is afgesloten, het is niet verplicht een uitvaart en dus ook een uitvaartdraaiboek te laten uitvoeren door de uitvaartonderneming die de verzekeraar voor je uitzoekt. Ze willen dit graag laten geloven maar ook hierbij heeft iedereen zelf de keuze. Maar máák wel een keuze….

Het is in deze tijd belangrijk om ‘mensen meer bewust te maken om echt zelf, maar zeker ook op tijd te kunnen kiezen’. Je ogen sluiten in de wetenschap dat er ook wat betreft het regelen van een uitvaart geen vragen meer gesteld hoeven te worden, geeft zoveel rust, in alle opzichten…..

Regel het vandaag nog, of uiterlijk morgen. Doen!  karen@hofuitvaartzorg.nl of 06 81454362